Thursday 4 December 2014

TULU Language, TULU lipi, TULU Script

First and foremost, Tuluver olpala itunda e vicharon teriyod pand onje karonod post share malpunu. Odule aveta sambanda patta utara tikunda teripale.




TULU Language, TULU lipi, TULU Script:-

TULU BASHE-- Pancha(5) Dravida Basha onji atina bashe namma Tulu. Vishwa du sumar 2.5 million janakulna appe bashe (mother tongue) tulu atund. Research prove atund mata bashedla Tulu mast pirak da swatranta wad batina Dravidian Bashe pand. Tulu Script is among the oldest languages in the Dravidian family which branched independently from its Proto-Dravidian roots over 2,000+ years ago.

Tulunaad Oral Tradition:- Pirak da(purvajer/ancestors) Tulunaad da janaku odu baraha ituji andala akul ado bashed(orally) upayoga maltud Daiva Kola, Pad’dana, sandhi, padya, kabite, gaade, edur kate, bajane, ajjikate, nataka, aata, incha pura vishayon e ritida madyamod patond bater, dumbuda jokuleg (next generation) kalpayer. Ancha Tulu bari onji bashe ath avu onji Samskruti pand hemme apina vichara.

Palm leaves(volegari) Written literature(10-17 century AD) :- Tulu script written in Tigalari script is derived from the Grantha script, whereas, Grantha script is derived from Brahmi Script. Tulu lipi savira varshod dumbud bardina apaga palm leaf scrolls (talegari) barevond iter, aven preserve malpare mast kasta anchad mast talegari hal adh potundu. Sri Dharmastala Bokka Udupi matt du aven sangraha maltud divond uller itela. Vijayanagar Rajyoda kalodu (14-15th century) Tulunaad da rajadani ‘Barkur’ da sutta mutta du tulu (Tigalari script) aksharod baredina shilasashna tikudund, anchine mast kade tikudun. [neta arta tikudina volegari tulu scripts sumar 1000 yrs dumbu itund, 1000 varsha dumbu la tulu lipi itunda? atava ija??? avu gotuji....]

15th -17th Century Talegari(volegari)/ palm leaves du baredina Kavya Granta Kruti-
• Tulu Mahabharatho.
• Devi Mahatme.
• Sri Bhagavatho (Epic Poems).
• Kaveri (Epic Poems).
• Tulu Ramayana.
• Karna Parva.
• Punyaha Vidhi.
• Vinayaka Havana Vidhi.

[Note by author of this article:-Research work du e mith mention maldina Talegari (palm leaves) Granta yer author pand gotavandina karana barediji, nikleg netta mahiti itunda dayamaltd teripale. Thank you].

During rule of various King in Tulunaad:- Tulu naad aludina Araser kannada bashed Sahitya Kruti upayoga malter undu onje malla bejar da sangati. Tulunaad de tulu script(lipi) tikuna manyate tikuji, Anchad a kalod vidyabyasa la kannada script du kalpayer. Tulu (oral communication) adu bashe adh orind.

During British rule:- Kudonji malla karana panda 19th century German missionaries’ akulna printing press’d Tulu basheda puskatolu publish maltini Kannada lipi upayoga malter. Tulu ta mata vicharanu anuvada maltini Kannada or English script du. Akulna Christian sahitya kruti nu anuvada Kannada bashed, tulu(script) nu upayoga maltujer.

Printed Books:- 
• Grammar Of Tulu Language By J Brigel In 1872.
• Tulu-English Dictionary In 1886 By Reverend Manner.
• Six-Volume OF Tulu Lexicon.
• The Epic of Siri has been translated into English by Lauri Honko, a Finnish linguo-folklorist. (original text: Gopala Nayka).
• Tulu Pad-danolu (21 Pad-danas) written by Reverend Menor (1886).
• Sahasrartha Gadelu (1874),
• Tulugeethole Pustaka (1878),
• English-tulu Nighantu (1888),
• the Devil worship of the tuluvas by A.C. Burnell (1894-97).

Itela tulu script(lipi) pustaka jasti iji. Itundala odare kelav janakleg matra barpini. Namma ite anda appe bashe gu tikuna manyate korod. Yenkul tulu lipi(script) kalpod, kalpavod, kalpare protsaha malpod

Note:-This post was originally taken from Facebook group with over one lakh members ‘Tulu youth rocks’ posted on 2nd dec, 2014, Myself, being one of the member of that group and witnessed that game. During online question and answer completion held in order to create awareness.  Group owner Ganidev has done tremendous work regarding this. Please show courtesy for hard work done, Request all those who copy and share this article please mention source of this in your post.

No comments:

Post a Comment